Avrupa Parlamentosu Türkiye Raportörü Sanchez Amor, tekrar raportör olarak seçilmesinin akabinde birinci Türkiye ziyareti kapsamında Ankara’ya geldi.
AP Türkiye Raportörü Nacho Sanchez, DEM Parti Eş Genel Liderleri Tülay Hatimoğulları ve Tuncer Bakırhan ile Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) Genel Merkezi’nde bir araya geldi. DEM Parti Eş Genel Liderleri Hatimoğulları ve Bakırhan, Sanchez’i karşıladı. Görüşmeye yerine kayyım atanan Mardin Büyükşehir Belediye Eş Başkanı Ahmet Türk, Batman Belediye Eş Lideri Gülistan Sönük ve Halfeti Belediye Eş Başkanı Mehmet Karayılan da katıldı.
Görüşmede, Türkiye’de ve Suriye’de yaşanan son gelişmelerin yanı sıra Türkiye’deki belediyelere kayyım atanması konusunun ele alındığı belirtildi. Görüşme yaklaşık 1 saat 10 dakika sürerken, sonrasında açıklama yapılmadı. Sanchez, görüşmeden sonra DEM Parti Genel Merkezi’nden ayrıldı.
Amor bu görüşmeden önce gazetecilerle Avrupa Birliği (AB)- Türkiye Delegasyonu binasında düzenlenen basın toplantısında bir ortaya geldi. Amor burada, “Kürt meselesine dair yeni bir sürecin başlayacak olmasından memnunuz” sorusuna MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin tutumunu takdir ettiklerini söyleyerek “Birkaç yıl evvel görüşmüştük, tekrar görüşmeyi çok isterim. Zira çok olumlu bir rol üstleniyor. Bu siyasi sürecin düşmanı da çok” karşılığını verdi.
Amor burada şu açıklamaları yaptı:
‘KATILIM SÜRECİNDE RASTGELE BİR KESTİRME YOK’
Raportör Amor, AB’ye iştirak sürecinin normatif bir süreç olduğunu söyleyerek şu değerlendirmeyi yaptı:
“Katılım sürecinde rastgele bir kestirme yol yok. Türkiye öteki tüm aday ülkeler üzere gerekli şartları yerine getirmeli, fasıllardaki kıstasları yerine getirmeli. Türkiye’de kamuoyunun yetkililerden aldığı bildiri şu, üyelik konusunda manilerin yaşandığı zira dış siyaset ve güvenlik açısından rastgele bir netlik yok. Lakin AB açısından bakıldığında iştirak sadece demokratik standartlarla ilgili bir mevzu. Üyelikle ilgili farklı yaklaşımlar var. Türkiye’nin jeopolitik değeri belirtiliyor ancak AB için iştirak hiçbir vakit jeopolitik kıymetle ilgili olmadı. İştirak süreciyle ilgili kimi suçlayacağız? İştirak sürecini kim engelliyor? Bu süreci Türkiye engelliyor. Zira Türkiye demokratik standartların seviyesiyle ilgili tartışmalara girmekten kaçınıyor ve her vakit bu alandaki eksikliği jeopolitik değer ve diğer mevzulardaki açıklamalarla telafi etmeye çalışıyor. Bakan Fidan, AB’den netlik, kararlılık ve sonuca odaklı yaklaşım beklediklerini söylemişti. Ben netlik ve kararlılık sunmaya hazırım. AB hâlâ demokrasiler kulübü. İştirak sürecinin özünde demokrasi prensipleri bulunuyor. Demokrasiyle ilgili mevzuları tartışmaktan kaçınmak için öne sürülecek öbür şeyler yok. Hiçbir kestirme yol yok. Ukrayna, Moldova ve Balkan ülkeleri üzere öbür aday ülkeler için de geçerli.”
Amor, hazırladığı raporun Türk medyasında nasıl haberleştirildiğine dikkat çekerek, raporun hükümet yanlısı medyada yalnızca olumlu yanlarına yer verilirken, muhalif medya kuruluşlarında yalnızca demokratik standartların eksikliğine odaklandığını kaydetti. Amor devamında, “Lütfen kamuoyuna raporun içeriğinin tümünü yansıtmaya çalışın. Raporda tenkitler olduğu üzere olumlu şeyler de var” dedi.
‘TUTUKLAMA GÜMRÜK BİRLİĞİ’NİN GELECEĞİNE DE BİR DARBEDİR’
Katılım sürecinin özünde demokratik standartların olduğunu anımsatan Amor, “Şu anda Türkiye’deki demokratik standartlara bakıldığında tam bir felaket kelam konusu olduğunu söyleyebiliriz. Bu değerlendirmeyi yalnızca AB yapmıyor. AGİT, Avrupa Kurulu ve birçok öbür kuruluşun da demokratik standartlar, basın özgürlüğü, tabir özgürlüğü, kuvvetler ayrılığı üzere hususlarda tıpkı formda kıymetlendirme yaptığını görüyoruz” dedi. Bu değerlendirmelere bakıldığında hukuk devletinin yokluğu, Türkiye’nin AİHM kararlarını uygulamaması, Can Atalay kararının uygulanmaması üzere bulguların yer aldığını kaydeden Amor, DİSK Genel-İş Sendikası Genel Başkanı Remzi Çalışkan’ın tutuklanmasına dair, “Bir sendika liderinin tutuklanması Gümrük Birliği’nin geleceğine de bir darbedir. Gümrük Birliği’nin modernizasyonu konuşulurken bir sendika liderinin tutuklanması düzgün bir adım değil” diye konuştu.
Terörle çaba kanunun istismar edilerek avukatlara, tabiplere, gazetecilere, belediye liderlerine hatta kız çocuklarına karşı kullanıldığını söz eden Amor, “Bu durum Türkiye için utanç kaynağıdır” dedi. Amor, kapalı şahitlerin kullanılması, tesir ajanlığı kanun tasarısı, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu’nun medya kuruluşlarına yönelik para cezaları ve Cumhurbaşkanı’na hakaret ile ilgili düzenlemenin orantısız kullanımını da eleştirdi.
‘OLGUNLAŞMAMIŞ DEMOKRASİLER İSTEMİYORUZ’
AB’nin bir kesimi olma tarafında Türkiye’nin siyasi bir iradesi olup olmadığı konusunda, sıkıntının dronelar, Kavala davası, Etiyopya-Somali ortasındaki arabuluculuk uğraşları değil basın özgürlüğüne bakılması gerektiğini vurgulayan Amor, “Üyelik için kısa yol bulabilmek ismine öbür hususları ortaya sürmemek gerek. Zira AB hâlâ bir demokrasiler kulübü. AB içinde daha az olgun ya da olgunlaşmamış demokrasileri istemiyoruz. Zira AB’nin kendi içinde de meseleler var. Birtakım üye ülkelerin toplumları demokrasi açısından daha hazır değilken üye olmuşlardı” diye konuştu.
‘EKONOMİ SİYASETLERİYLE İLGİLİ OLUMLU ŞEYLER DE VAR’
Raporunda iktisatla ve Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in uyguladığı iktisat siyasetleriyle ilgili olumlu gelişmelerin olduğunu kaydeden Amor, “Hukukun üstünlüğü ve demokratik standartlar konusunda ilerleme olmayışı sayın Şimşek’in dışarıdaki inanılırlığını da zedeliyor” dedi.
‘TÜRKİYE NE VAKİT DARBE DEFTERİNİ KAPATIP OLAĞANA DÖNECEK’
Kayyım atamalarını eleştirdiğini kaydeden Amor, atamalarda asıl sorunun seçilmiş belediye liderlerinin diğer bir partiden şahısla değiştirilmesi olduğuna dikkat çeken Avrupa Parlamentosu Raportörü Amor, “Halkın sergilediği siyasi iradenin, bu iradeyle seçtiği liderin kaybeden partiyle değiştirilmesi. Kayyum sistemi darbe sonrasında istisnai bir uygulama olarak getirilmişti. Kayyum sistemi teoride FETÖ’cülerle gayret için oluşturuldu ancak hiçbir vakit onlara karşı kullanılmalı, daha çok muhalefet partilerinden olan belediye liderlerine karşı kullanıldı. Türkiye ne vakit darbe defterini kapatıp olağana dönecek? Bir belediye liderinin değiştirilmesi gerekiyorsa yerine gelecek kişinin birebir partiden olması lazım” değerlendirmesini yaptı.
‘BAHÇELİ İLE TEKRAR GÖRÜŞMEYİ ÇOK İSTERİM’
“Kürt sıkıntısına dair yeni bir sürecin başlayacak olmasından memnunuz” diyen Amor, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin tutumunu takdir ettiklerini söyledi. Amor, “Birkaç yıl evvel görüşmüştük, tekrar görüşmeyi çok isterim. Zira çok olumlu bir rol üstleniyor. Bu siyasi sürecin düşmanı da çok. PKK’nın fabrikadan ayrılan kelamda koruduğu personelleri öldürdüğünü asla unutmayacağım. Teröristler ile öbür barışçıl ve kalıcı bir siyasi tahlil getirmeye çalışan bireyler ortasında da bir ayrım yapılmalıdır” diye konuştu.
Gazetecilerin sorularını yanıtlamadan evvel Amor son olarak Türkiye ile Yunanistan bağlantılarındaki gelişmelerden duyduğu memnuniyeti lisana getirerek, “Sınır komşusu olan ülkelerin klâsik bağ seviyesine tekrar gelmesinden büyük memnuniyet duyuyoruz” dedi.
‘TÜRKİYE BİR ADAY ÜLKE VE BU TÜRLÜ DAVRANILMALI’
Amor, bir gazetecinin Avrupa Kurulu Başkanı’nın neden Türkiye’den aday ülke olarak bahsetmediği sorusu üzerine “Katılım süreci çok uygun durumda değil lakin ben Türkiye’nin aday ülke olarak zikredilmemesini alenen eleştirdim. Zira Türkiye bir aday ülke ve bu türlü davranılmalı” dedi.
Suriye konusunda bütün dünyanın dikkatinin Türkiye üzerinde olduğuna dikkat çeken Amor, “Bence dikkatler bu kadar üzerinizdeyken bu fırsatı kaçırmayın. Fidan ve Erdoğan da alakaların tekrar canlandırılması konusunu vurguluyor. Lakin bunu yapabilmek için dronelardan değil demokrasiden bahsetmemiz gerekiyor. İştirak süreci için bu formda bir gayret verilmezse aslında vazgeçmiş oluyorsunuz. Zira üçüncü bir ülke halini alıyorsunuz, bu üyelikten çok farklı” tabirlerini kullandı.
‘KAVALA’YI UNUTUN BEN ÇOK YETERLİ ARABULUCUYUM’ DEMEKLE OLACAK BİR ŞEY DEĞİL’
Türkiye’nin Rusya yaptırımlarına katılmaması ve Hamas’a bakış açısıyla ilgili soru üzerine Amor, “Gerek Ukrayna ve Rusya ortasında gerek Somali ve Etiyopya ortasındaki arabuluculuk uğraşlarını takdir ediyoruz. Türkiye’nin diplomatik gayretlerini biz her vakit takdir ediyoruz. Ama bunun iştirakle bir ilgisi yok. ‘Kavala’yı unutun ben çok uygun bir arabulucuyum’ demekle olacak bir şey değil” karşılığını verdi.
‘YARDIMA HAZIRIZ’
Raportör Amor, AİHM kararlarını uygulanmaması tarafında Türkiye’ye yönelik tenkitler ve AİHM kararlarının uygulamayan öbür ülkelerin olduğunun anımsatılması üzerine şu değerlendirmeyi yaptı:
“‘Onlar uymuyor biz de uymayalım’ yaklaşımı olur. Dava sayısına bakıldığında yanılmıyorsam Türkiye’nin AİHM’de bine yakın davası var. En fazla dava Türkiye’ye karşı olan davalar. Bu türlü mi resmedilmek istiyorsunuz? Her ülkenin davası var ancak sorun şu ki, Türkiye’nin davaları siyasi.
Diğer ülkeler üzere ya da bu formda devam etmek istiyorsanız üyelikten vazgeçin. Zira hâkim bir ülkesiniz ve istediğiniz toplumu modeli Avrupa modeli mi olsun Rusya modeli mi olsun, bunun kararını siz vereceksiniz. İnsanların cezaevinde öldüğü, gazetecilerin ve muhaliflerin yargılandığı bir model mi? Buna karar verecek olan sizsiniz. Demokratik bir toplum modeli istiyorsanız biz bunun inşası için yardıma hazırız.”
(ANKA HABER AJANSI)