Trump’ın Rusya’ya karşı şimdiye dek desteklediği Ukrayna’yı ortada bırakması, korumak için madenlerini istemesi üzere gelişmelerle Avrupa artık ABD’yi emniyetli bir ortak olarak görememekte. Bu durum da siyasetçiler, kurumlar ve finans etrafları ortasında tasaya yol açmakta.
Avrupa ülkeleri artık “Yeniden Silahlanma Bankası” (Rearmament Bank – RB) kurmak için bir ortaya geliyor. Temel hedef ABD’ye olan bağımlılığı azaltmak.
‘TÜRKİYE’NİN DE ÜYELİK İÇİN BAŞVURUSU YAPMASI MÜMKÜN’
Yetkin Report’un haberine göre, Avrupa Birliği başkanları 6 Mart’ta AB Kurulu Başkanu Ursula von der Leyen’in ‘ReArm Europe’ ismi altında 800 milyar avroluk yine silahlanma fonu oluşturma planını onaylamıştı. Bankanın kuruluş fikri bu planla kontaklı ve planın hazırlanması sürecinde finans ve savunma dünyasıyla kontaklı bir küme tarafından Financial Times gazetesine yazılan bir açık mektupla ortaya atıldı. Bu mektupta Bankanın AB ülkeleriyle İngiltere ve Norveç’in üyeliğiyle kurulması önerilmişti. Lakin kuruluşu akabinde Türkiye’nin de üyelik için başvurusu yapması mümkün. Kaldı ki üye olmasa bile son vakitte savunma sanayiinde gelişme sağlayan Türkiye Tekrar Silahlanma Bankası üzerinden savunma endüstrisine ve yan endüstrilere değerli ve kârlı iş fırsatları sağlayabilir. İtalya’nın Leonardo ile Türkiye’nin Baykar şirketi ortasında daha geçtiğimiz hafta insansız savaş teknolojileri işbirliği mutabakatı, Avrupa’nın savunma yatırımlarındaki yeni yönelimi yansıtan değerli bir gelişme olarak görülmekte.
SİLAHLANMA VE FİNANSMANI
Londra, New York ve Tokyo üzere mevcut çok taraflı finansal kuruluşlar, Avrupa’nın tekrar silahlanma gereksinimlerine uygun bir üyelik yapısına sahip değiller. Bu kuruluşların kuralları ve yetki alanları, mevcut vazife için tam olarak uyumlu değil. Ayrıyeten, izolasyonist yahut Kremlin tesirindeki hükümetlerin vetosuna açık durumda. Uzun yıllardır bankalar ve fonların, savunma sanayiine yatırım yapması etik bulunmamış, bu yüzden finansal takviye sağlanamamıştı. Lakin RB, Avrupa’daki NATO üyesi ülkelerden oluşan bir koalisyon tarafından desteklenecek.
Bankanın, 3 ila 6 ay içinde 100 milyar avrodan fazla bir başlangıç sermayesiyle kurulması öngörülüyor. Bu ölçü Almanya, Fransa İngiltere, İtalya başta olmak üzere Avrupa’daki önde NATO üyeleri tarafından sağlanacak. Birinci üç yıl boyunca yalnızca yüzde 10’u peşin ödenecek, kalan kısım ise AAA kredi notu sayesinde sermaye piyasalarından borçlanılarak karşılanacak.
Yeniden Silahlanma Bankası, hükümetlere ve savunma şirketlerine daha geniş çapta kredi verme gücüne sahip olacak ve krediler için temel garanti olarak üye ülkelerin hükümetleri ya direkt borçlu olarak ya da satın alma siparişleri üzerinden taahhüt verecek.
Nasıl işleyecek?
Bankanın merkezinin Frankfurt, Paris, Milano yahut Londra olması seçenekler ortasında yer almakta. Bankanın başına, milletlerarası finans kuruluşlarında tecrübeli eski bir başbakan yahut gibisi bir figürün getirilmesi planlanmakta. Bankacı kökeni evvelki İtalya Başbakanı Mario Draghi olası adaylardan.
Kâr gayeli olsa da “kâr maksimizasyonu” hedeflemeyecek silahlanma bankasının Haziran 2025’e kadar siyasi karar sürecini tamamlaması ve faaliyetlerine başlaması öngörülüyor.
Bankanın ilanının da bu mühlet boyunca AB Dönem Başkanı olan Polonya tarafından ilan edilmesi bekleniyor.
RB’nin idaresinde, en fazla 15 üyeden oluşan bir Yönetim Kurulu bulunacak ve toplam işçi sayısı ise 200’ü geçmeyecek. Özel dal, bankanın idaresinde direkt yer almayacak.
Burada kilit bir soru var. Avrupalı önderler -temel olarak Rusya’ya karşı- kendi güvenliklerini ABD’ye bağımlılıklarını azaltarak sağlamak hedefiyle Tekrar Silahlanma teşebbüsü ve bankası başlatıyorlar fakat NATO’nun en büyük katkı sağlayıcısı olan ABD’nin bu süreçte ne yapacağı belirsizliğini koruyor.
(ALINTI)