Anayasa Mahkemesi (AYM), 2024’ün üçüncü çeyreğini içeren, “23.09.2012 – 30.09.2024” yıllarını kapsayan ferdî müracaat istatistiklerini yayımladı. AYM’ye yapılan müracaatlara 16 bin 77 evrak daha eklendi, evrak sayısı 53 bin 734’e yükseldi. Bu belgelerden 42 bin 549’u tahlile kavuşturuldu.
Cumhuriyet’ten Aytunç Ürkmez’in haberine nazaran, Yüksek Mahkeme’nin geçmiş yıllardan da devreden ve hala görülmeye devam eden manasına gelen “derdest başvuru” sayılarında ise düşme olmadığı görüldü. Bu kapsamda birinci yarıda Yüksek Mahkeme’de tahlil bekleyen derdest ferdi müracaat sayısı 32 bin 226’ydı. 2024’ün üçüncü çeyreğinde bu sayı 43 bin 973’e yükseldi.
HAK İHLALİ SAYILARINDA ARTIŞ
Yüksek Mahkeme’nin “en az bir hak ihlali yönünden” karara bağladığı belge sayılarında da yükselme olduğu saptandı. Mahkemenin 2012’den 2024’ün birinci yarısına kadar bu istikamette karara bağladığı belge sayısı 74 bin 574’du. Bu sayı 2024’ün üçüncü çeyreğinde 75 bin 89’a yükseldi.
Böylece 2024’ün üçüncü çeyreğinde en az bir hak ihlalinin olduğu belge sayısına 515 yeni evrak eklenmiş oldu. Bunun yanı sıra “en az bir hakkın ihlal edildiğine” yönelik karara bağlanan evrak sayıları 2024 yılı içinde de birebir oranda yükseldiği belirtildi. 2024’ün birinci yarısında toplam 2 bin 14 evrakta bu tarafta karar verilirken, üçüncü çeyreğinde bu sayı 2 bin 529’a yükseldi.
Mahkemenin ihlal tarafından aldığı kararlar ortasında yargı sisteminde en fazla ihlal edilen hakkın “makul müddette yargılanma hakkı olduğu” ortaya çıktı. Kelam konusu durum; 2013 – Haziran 2024 ortasındaki datalara bakıldığında; ihlal kararlarının hak ve özgürlüklere nazaran dağılımında “makul müddette yargılanma hakkının” en çok ihlal edilen hak olduğu belirlendi.
Yüksek Mahkeme, 2013’ten Eylül 2024’e kadar yapılan ferdi müracaatların bin 425’inde “bir hakkın ihlal edilmediğine” yönelik karar verdi. Mahkeme bu kararlarda; kabul edilebilirlik kararı vermesine rağmen, temel incelemesi kademesinde ihlal kararı vermedi.
(ALINTI)