Bilim insanları cihanın en büyük simülasyonunu oluşturdu.
ABD’deki Oak Ridge Ulusal Laboratuvarı’ndaki Frontier harika bilgisayarı, bugüne kadar gerçekleştirilen en büyük cihan simülasyonunu gerçekleştirdi. Kasım 2024’te fizikçiler, Frontier muhteşem bilgisayarın 9 bin hesaplama düğümünü kullanarak genişleyen cihanın 31 milyar kübik megaparsek hacmindeki bir kısmını modelledi. ExaSky olarak isimlendirilen proje, karanlık husus ile kainatın öbür fizikî süreçlerini daha âlâ anlamak için astrofizikçilere ve kozmologlara yeni bakış açısı sunuyor.
EVRENİN İKİ ANA BİLEŞENİ: KARANLIK HUSUS VE ATOMİK MADDE
Argonne Ulusal Laboratuvarı’ndan fizikçi Salman Habib, kozmosun iki ana bileşeni olduğunu söyleyerek, “Yalnızca yer çekimi ile etkileşime giren karanlık unsur ve bildiğimiz atomik husus. Kozmosun nasıl işlediğini anlamak istiyorsak, hem yer çekimini hem de yıldızların, kara deliklerin ve galaksilerin oluşumu üzere başka fizikî süreçleri modellememiz gerekiyor. Bu çeşit çalışmalar kozmolojik hidrodinamik simülasyonlar olarak adlandırılıyor” dedi.
EVRENİN MİLYARLARCA YILLIK EVRİM SÜRECİNE IŞIK TUTMAYI AMAÇLIYOR
Böyle bir modellemenin cihanın milyarlarca yıllık evrim sürecine ışık tutmayı amaçladığı belirtiliyor. Ancak bu çeşit bir simülasyonu gerçekleştirmek için hem karmaşık matematiksel modeller hem de dünyanın en süratli muhteşem bilgisayarına gereksinim var.
Habib, Frontier’in sağladığı imkanlarla bu sonların aşıldığını vurgulayarak, “Büyük teleskopların, örneğin Şili’deki Rubin Gözlemevi’nin incelediği üzere, cihanın devasa kısımlarını modellemek için artık sırf yerçekimi simülasyonları ile yetinmiyoruz. ExaSky projesi, bu cins devasa simülasyonları fizikî gerçekçilikle birleştiriyor” diye konuştu.
(DEMİRÖREN HABER AJANSI)