Damacana ve paketli su fiyatlarına son bir yılda ortalama yüzde 100’e yakın artırım gelmesi tartışma konusu oldu. 19 litrelik damacana su fiyatı, İstanbul’da bölgesine nazaran 140 liraya kadar çıktı. Ortalama satış fiyatı 100-120 lirayı buldu.
Türkiye Gazetesi’nden Kaan Zenginli’nin haberine nazaran İstanbul Su ve Meşrubat Satıcıları Esnaf Odası Başkanı Ahmet Turan Akkaya, içme suyu pazarının yüzde 70’e yakınının yabancı markaların denetiminde olduğunu belirterek “Nasıl ki ekmekte tavan fiyat uygulaması var, tıpkı halde suda da var. Zira acil besin statüsünde. Biz her yıl bir fiyat tarifesi açıklıyoruz. Fakat yabancı markalar tarifeye uymuyor. Daha doğrusu etrafından dolaşıyorlar. Su satıcıları ortasında bir Ticaret Odasına kayıtlı üyeler var, bir de meslek odasına kayıtlı üyeler var. Meslek odasına kayıtlı üyeler İstanbul membalarını temsil ediyor. Yani Şile’den Silivri’ye kadar olan bölgede su satıyorlar. Lakin taşradan, yani Bursa, Sakarya, Bolu ve Kocaeli üzere vilayetlerden gelen su satıcılar tarifeye uymuyorlar. Bunlarda piyasada bildiğimiz yabancı markalar. Hür piyasa ismi altında satış yapıyorlar” dedi.
‘KONUYU BAKANLIĞA TAŞIDIK’
Markaların satış tarifesine uymamak için bayilerini esnaf odasına değil, ticaret odasına kaydettirdiklerini tabir eden Akkaya “Böylece zarurî tarifeden kaçınmış oluyorlar. Bu bahsettiğimiz markalar da piyasanın çoğunluğunu oluşturuyor. Esnaf odası olarak yabancı su markalarının artırımlarını durduramıyoruz. Ne döviz, ne akaryakıt ne de minimum fiyat artmadı. Buna karşın son altı ayda iki kez su artırımı gördük. Fırsatçılık yapıyorlar. Esnaf odası olarak mevzuyu bakanlığa taşıdık. Yakın vakitte su piyasasında bir kontrole başlamasını bekliyoruz” diye konuştu.
Tüketici Birliği Federasyonu Lideri Mehmet Bülent Deniz de son bir yılda yüzde 100 artan içme suyu fiyatlarının kabul edilebilir olmadığını söyledi. Bakanlığa harekete geçme davetinde bulunan Deniz “Piyasa koşulları gereği bu yapılan artırımları fahiş buluyoruz. İşletme gideler son bir yılda bu kadar artmış olamaz. Nihayetinde döviz kuru, güç fiyatları ve minimum fiyatta dişe dokunur bir artış olmadı. Firmalar başlarına nazaran fiyat belirliyorlar. Mevzuyla ilgili şikayetler alıyoruz. Artırımlar denetleyecek kurum Ticaret Bakanlığı… Bakanlığa bağlı Ticaret Genel Müdürlüğü ve Haksız Fiyat Değerleme Kurulu harekete geçmeli. Soruşturma yapılması gerek. Fiyatların neye nazaran arttığı sorgulanmalı. Kanunun verdiği yetki ile fırsatçılık varsa gerekli cezalar kesilmeli” tabirlerini kullandı.
Türkiye Ambalajlı Su Üreticileri Derneği (SUDER) bilgilerine nazaran, geçen yıl üretimde yüzde 1,6 büyüyen ambalajlı su dalı, 10,8 milyar litrelik pazar hacmine ulaştı. Bu hacmin 5,3 milyar litresi yüzde 4,5 küçülen damacana satış kanalından, 5,5 milyar litresi de yüzde 8,1 büyüyen PET satışından geldi. Tonaj olarak damacanalar toplamın yüzde 49’unu, öteki ambalajlı sular ise yüzde 51’ini oluşturdu. Bölümün toplam cirosu 31,1 milyar liraya çıktı. Kişi başına düşen ambalajlı su tüketimi 127 litre oldu. Türkiye İstatistik Kurumu datalarına nazaran de 2023 yılında 391 bin 876 ton ambalajlı su ihraç edildi ve 74,4 milyon dolarlık ihracat cirosuna ulaşıldı. Yapılan açıklamalarda ambalajlı su bölümünün 2024’te 11,1 milyar litre pazar hacmine ulaşacağı hedeflendi.
(ALINTI)